Η εξωστρέφεια των Κυψελίδων Κορινθίων (657-582 π.Χ.)

429
epa05852681 Professor Dietrich Raue (C) of the Egyptian Museum of the University of Leipzig poses with previously excavated parts of a statue at the Egyptian museum after it was unearthed at Souq al-Khamis district, at al-Matareya area, Cairo, Egypt, 16 March 2017. According to the Ministry of Antiquities, a German-Egyptian archaeological mission found in parts two 26th dynasty royal statues of king Psamtik I at the remains of a temple in ancient Heliopolis. EPA/KHALED ELFIQI

-Του Δρ. Απόστολου Ε. Παπαφωτίου -Εντεταλμένος Σύμβουλος Πελοποννήσου
-Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.

Αφορμή γι’ αυτό το κείμενο αποτέλεσε η εύρεση ενός κολοσσιαίου αγάλματος ύψους 8,00 μ. από χαλαζίτη στη σημερινή θέση Ματαρέγια Καΐρου της Αιγύπτου (Αρχαία Ηλιούπολη) στις 09/03/2017. Αρχικά θεωρήθηκε ότι απεικόνιζε τον Φαραώ Ραμσή Β’. Τελικά είναι βέβαιο ότι πρόκειται για άγαλμα του Φαραώ Ψαμμήτιχου Α’. Τούτο προέκυψε από ένα από τα πέντε ονόματα του Ψαμμήτιχου που βρέθηκαν χαραγμένα σε ιερογλυφική γραφή στο κάτω μέρος του αγάλματος, το οποίο είναι ηλικίας περίπου 2.500 ετών. Ο Ψαμμήτιχος ο Α’ είναι ο πρώτος Φαραώ της 26ης Δυναστείας, ο οποίος ενοποίησε την Αίγυπτο σε ενιαίο βασίλειο μετά τον κατακερματισμό της που είχε προκληθεί από την κατάκτηση των Ασσυρίων (675-671 π.Χ.). Είχε προηγηθεί η νίκη αυτού στους Ασσύριους (656 π.Χ.) στην οποία σημαντική συμμετοχή είχαν οι Έλληνες μισθοφόροι. Κυβέρνησε το διάστημα 664-610 π.Χ., ο πρώτος από τους τρείς Φαραώ της Σαϊτικής Δυναστείας της Αιγύπτου, της τελευταίας Δυναστείας προτού η Αίγυπτος πέσει στα χέρια των Περσών (525 π.Χ.) και του οποίου η γενιά ήταν συνδεδεμένη με την Κόρινθο.

Η Κόρινθος είχε αναπτύξει πολλαπλές σχέσεις με την Αίγυπτο από την εποχή των Βακχιάδων (926-657 π.Χ.). Οι σχέσεις αυτές ενισχύθηκαν και διευρύνθηκαν από τους επόμενους τυράννους της Κορίνθου, του γένους των Κυψελίδων (657-582 π.Χ.) και ειδικά από τον Περίανδρο (668-585 π.Χ.) με όλους τους Φαραώ της 26ης Δυναστείας. Αυτές δεν περιορίσθηκαν σε ναυτικές, εμπορικές και γενικότερα οικονομικές σχέσεις, αλλά επεκτάθηκαν και σε κοινωνικές. Ο αδερφός του Περίανδρου Γόργος είχε παντρευτεί την κόρη του Φαραώ Ψαμμήτιχου ως επιβεβαίωση καλών σχέσεων. Μετά από Τυραννία των Κυψελίδων επί 75 χρόνια, το γένος των Βακχιάδων ανήλθε πάλι στην εξουσία. Πολλές κοινωνικές σχέσεις μεταξύ Κορίνθου και Αιγύπτου αποκαλύπτονται στο έργο του Πλούταρχου (45-120 μ.Χ.) «Των Επτά Σοφών Συμπόσιο». Από τον Τύραννο Περίανδρο προσκλήθηκαν οι έξι (6) Σοφοί της εποχής του, που μαζί με τον ίδιο απετέλεσαν τα επτά (7) κύρια μέλη του Συμποσίου. Στόχος ήταν η πολιτική, ποιο είναι το άριστο πολίτευμα το Μοναρχικό ή Δημοκρατικό και ποιο καθιστά τους ανθρώπους ευτυχείς ως πολίτες και ως πρόσωπα. Μεταξύ των παρευρισκομένων ήταν και ο Αιγύπτιος Νειλόξενος, από τη Ναύκρατη, φίλος του Θαλή και του Σόλωνα, μέλη και αυτοί του Συμποσίου. Φαίνεται ότι είχαν γνωριστεί κατά την παραμονή των δύο Σοφών στην Αίγυπτο. Ο Νειλόξενος μετέφερε επιστολή του Φαραώ Αμάσιδος προς το Σοφό Βίαντα, ο οποίος ήταν προσκεκλημένος και αυτός στο Συμπόσιο. Η επιστολή αυτή διαβάστηκε στο Συμπόσιο και ζητούσε από τον Βίαντα να τον βοηθήσει σε αίτημα που περιείχε. Η επιστολή επιβεβαιώνει τις καλές σχέσεις μεταξύ Κορίνθου και Αιγύπτου και την αναγνώριση των ελλήνων Σοφών εκ μέρους του Αιγύπτιου Φαραώ. Τα ανωτέρω δεικνύουν τις στενές σχέσεις και είναι εκφράσεις των αποτελεσμάτων της εξωστρέφειας της Δωρικής Κορίνθου. Αξιοποιώντας τη μοναδική θέση, μεταξύ δύο θαλασσών, μεταξύ δύο κατευθύνσεων Δύση και Ανατολή εφάρμοσε αντίστοιχες πολιτικές για την μετατροπή της οικονομίας της από γεωργική-αγροτική σε εμποροναυτική-βιοτεχνική. Η ναυπηγική με την κατασκευή της πρώτης τριήρους αλλά και πολλών άλλων πολεμικών και εμπορικών πλοίων που κατασκευάζονταν στα ναυπηγεία της Κορίνθου έφεραν νέες παραγγελίες, νέους αγοραστές, νέες αγορές και πολλούς ναυτιλλομένους (μεγέθυνση οικονομίας). Η αρχιτεκτονική άνθισε, ο κορινθιακός ρυθμός έγινε είδος πρωτοτυπίας, πλούτου και εξαγώγιμο είδος. Τα μεγάλα έργα της εποχής αυτής, το λιμάνι Λεχαίου, το λιμάνι Κεγχρεών και ο Δίολκος εξασφάλισαν την εργασία και έφεραν πλούτο. Η κατασκευή των μεγάλων έργων αποτελεί πρόδρομο της σημερινής πολιτικής για την απασχόληση και την καταπολέμηση της ανεργίας. Γενικά η οικονομική πολιτική της εποχής της Τυραννίας των Κυψελίδων ακολουθούσε ό,τι αργότερα διετύπωσε ο Ξενοφών τον 4ο π.Χ. αιώνα:
«Ότι τα υγιή οικονομικά κάνουν την καλή πολιτική».
«Ἡ ἐπαρκεῖς προσόδους ἔχουσα πόλις καθίσταται οὔ μόνον εὑπότερα, αλλά καί εὑπολεμικώτερα καί εὑπειθέστερα και ἐντατικώτερα».
Σημείωση: Οι φωτογραφίες των δύο ειδωλίων είναι ευγενική προσφορά της Αμερικάνικης Σχολής Κλασικών Σπουδών (Α.Σ.Κ.Σ.) Κόρινθος, την οποία ιδιαιτέρως ευχαριστώ.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.