Ηλεκτρονικό «καταδότη» για τα φακελάκια στο ΕΣΥ αναμένεται να ενεργοποιήσει το υπουργείο Υγείας προκειμένου να πατάξει τη διαφθορά στην Υγεία. Σύμφωνα με το σχεδιασμό, θα δοθεί άμεσα η δυνατότητα στους ασθενείς ή τους συγγενείς τους να καταγγέλλουν ανώνυμα τις περιπτώσεις χρηματισμού και δωροδοκίας των επαγγελματιών υγείας, μέσω μιας ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Αυτόματα το ηλεκτρονικό σύστημα θα επεξεργάζεται την ανώνυμη καταγγελία και θα θέτει σε «κόκκινο συναγερμό» τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και συγκεκριμένα το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας Πρόνοιας, καθώς και το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος.
Το συγκεκριμένο μέτρο εντάσσεται σε ένα συνολικό Σχέδιο του υπουργείου Υγείας, στο οποίο μάλιστα -όπως ανακοίνωσε από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός κατά τη συζήτηση για τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής για την Υγεία -θα εφαρμοστεί πιλοτικά σύστημα εσωτερικού ελέγχου, στο πλαίσιο της συνεργασίας της χώρας με τον ΟΟΣΑ για την αντιμετώπιση της διαφθοράς. Το Σχέδιο του υπουργείου Υγείας περιλαμβάνει μέτρα καταστολής και μέτρα πρόληψης του φαινομένου, που ακόμη και σήμερα «ζει και βασιλεύει» στην Ελλάδα της κρίσης. Ενδεικτικές είναι άλλωστε πρόσφατες μελέτες που καταδεικνύουν ότι τουλάχιστον ένας στους τρεις Έλληνες δίνει «φακελάκι» για περίθαλψη σε δημόσια νοσοκομεία. Τα περισσότερα «φακελάκια» κατευθύνονται σε χειρουργεία, επεμβατικές και μαιευτικές πράξεις.
Σύμφωνα μάλιστα με τις καταγγελίες που έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα «έδωσα φακελάκι», τα νοσοκομεία παραμένουν στην πρώτη θέση με 1.200 καταγγελίες -από σύνολο περίπου 2.000- με τον μέσο όρο των ποσών που έδωσαν οι πολίτες να ανέρχεται στα 1.800 ευρώ.
Ο ίδιος ο υπουργός Υγείας, σε πρόσφατη παρέμβασή του σε ημερίδα, χαρακτήρισε το «φακελάκι» ως μια παθογένεια του Συστήματος Υγείας που απαιτεί βαθύτερες αλλαγές στην οργάνωση του, στους μηχανισμούς ελέγχου, αλλά και στην κουλτούρα της κοινωνίας. Όπως είπε είναι ένα «δομικό και διαχρονικό χαρακτηριστικό της λειτουργίας του συστήματος Υγείας της χώρας μας, αλλά και ενδημικό φαινόμενο σε όλα σχεδόν τα συστήματα υγείας». Ο ίδιος υποστήριξε ότι το «φακελάκι» δεν σχετίζεται με το επίπεδο αμοιβών των γιατρών.
«Οι σημερινές αποδοχές των γιατρών του ΕΣΥ είναι όντως πολύ χαμηλές μετά τις περικοπές μισθών της πρώτης μνημονιακής περιόδου, αλλά αυτό το γεγονός δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογητική βάση για το «φακελάκι». Άλλωστε το φαινόμενο ήταν σε έξαρση ακόμα και όταν οι μισθοί ήταν αξιοπρεπείς», ανέφερε χαρακτηριστικά. Σε μια προσπάθεια ερμηνείας του φαινομένου, ο κ. Ξανθός ανέφερε δύο αιτίες:
1 Παράκαμψη μακροχρόνιων αναμονών για προγραμματισμό χειρουργείων, εξειδικευμένων διαγνωστικών ή θεραπευτικών παρεμβάσεων κ.λπ.
2 Η πιο σημαντική αιτία όμως είναι η ανάγκη των ασθενών να αισθανθούν ασφαλείς και σε προνομιακή σχέση με τον γιατρό μπροστά σε μια σημαντική απειλή για την υγεία τους (χειρουργείο, ειδική επέμβαση π.χ. αγγειοπλαστική κ.λπ.) ή σε μια ιδιαίτερη εμπειρία και ένα σημαντικό γεγονός. όπως είναι η εγκυμοσύνη και ο τοκετός. Στην ουσία οι πολίτες καταφεύγουν ή ενδίδουν στο «φακελάκι» επειδή δεν έχουν πειστεί ότι το Σύστημα Υγείας, έτσι όπως είναι οργανωμένο, μπορεί να τους εξασφαλίσει αξιόπιστη φροντίδα χωρίς «μέσον» ή οικονομική συναλλαγή.
Στο πλαίσιο αυτό, τα μέτρα καταστολής του υπουργείου Υγείας, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν επανεξέταση του θεσμικού πλαισίου, σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, αναδιοργάνωση της πειθαρχικής διαδικασίας, προτεραιοποίηση των περιστατικών διαφθοράς και χρηματισμού, νομική θωράκιση των Πειθαρχικών Συμβουλίων. Συγκεκριμένα, η πειθαρχική διαδικασία θα είναι πιο αυστηρή, ώστε ο «επίορκος» γιατρός να μην μπορεί να επιστρέψει στην υπηρεσία του πριν εξεταστεί η υπόθεσή του από το πειθαρχικό όργανο. Ήδη ο υπουργός Υγείας έχει δώσει οδηγίες στα πειθαρχικά συμβούλια να εξετάζουν τις υποθέσεις που αφορούν σε χρηματισμό κατά προτεραιότητα.
